Vũ Hải Đăng, thí sinh Việt Nam giành điểm tuyệt đối kỹ năng Viết, phần khó nhất trong kỳ thi IELTS, là một trong 10 người Việt nhận học bổng Chevening toàn phần của Chính phủ Anh trao cho những tài năng trẻ trên nhiều lĩnh vực.
Anh đã có bài chia sẻ với VnExpress về kỹ năng giành điểm cao ở kỳ thi IELTS.
Vũ Hải Đăng.
Đọc truyện và sách báo bằng tiếng Anh là việc bắt buộc hàng ngày nếu bạn muốn lên trình cho kỹ năng Nói và Viết. Tuy nhiên, đọc hùng hục chưa chắc đã tốt nếu như bạn đọc sai cách.Phải đọc đúng cách
Để việc đọc thực sự hiệu quả, bạn đừng liên tục dừng lại để ghi chép từ mới. Những quãng dừng sẽ khiến bạn bị ngắt mạch tập trung và “out” khỏi không gian câu chuyện. Vì vậy, thay vì liên tục ghi chép, bạn hãy để sẵn chiếc bút chì bên cạnh để đánh dấu lại thật nhanh những chỗ “có vấn đề” bằng ký hiệu. Dấu ? dành cho những chỗ đã tra từ điển mà vẫn không hiểu và dấu * dành cho những chỗ có chứa từ vựng và cụm diễn đạt hay.
Bạn cũng đừng mắc bệnh thành tích khi đọc. Hãy nhớ, đây không phải là cuộc đua và bạn cũng không phải đang đi thi, vì thế nhanh chậm không phải là vấn đề. Điều quan trọng là hiểu và cảm nhận – nếu văn bản dễ đọc, bạn có thể đi băng băng; nhưng nếu văn bản khó đọc, bạn sẽ có thể phải dừng lại tra từ điển để hiểu thông suốt. Và rất có thể, ngay sau đó, bạn lại sẽ phải dừng lại để tra tiếp. Việc dừng lại này sẽ khiến cho việc đọc mất thời gian hơn, nhưng đây cũng là việc hoàn toàn tự nhiên cần làm để “thực sự hiểu”. Có hiểu thì mới có cảm nhận, có cảm nhận thì mới đi được đường dài.
Vậy lời khuyên là đừng dừng lại để ghi chép nhiều nhưng có thể dừng lại để tra từ điển và hiểu thấu đáo.
Đừng bỏ quên trí khôn của mình
Một nỗi khổ của thí sinh IELTS tại Việt Nam là bị nhồi nhét quá nhiều, hàng ngàn từ mới, hàng chục khuôn bài mẫu kèm theo vô số chiến thuật – nhiều đến mức họ quên mất việc quan trọng nhất. Đó là sử dụng và sử dụng tối đa bộ não của mình.
Vì thế, đứng trước một đề bài, thay vì thực sự đọc kỹ để hiểu đề – phản xạ của nhiều thí sinh là “A ha, bài này mình học rồi, thày dạy rồi”, từ đó, họ cố nhớ ra những mẫu câu và từ vựng cho sẵn. Trong khi, cái hay của đề thi Viết IELTS là chỉ cần thêm bớt một vài chữ là đã thay đổi toàn bộ câu hỏi, vô hiệu hóa cách học vẹt như trên.
Ví dụ, đề bài “Do you agree that animal testing is the ONLY way to test the safety of products for human use?” hoàn toàn khác với đề “Do you agree with the use of animals in product safety tests?”.
Với đề đầu tiên, nếu cứ thao thao bất tuyệt rằng “tôi cực lực không đồng ý vì việc sử dụng động vật cho thí nghiệm là vô nhân đạo” thì rất tiếc, bạn đã sai đề mất rồi. Đề hỏi là bạn có đồng ý rằng đó là “cách duy nhất” không cơ mà. Trong khi đó, ý trên thì lại hoàn toàn phù hợp với đề thứ hai.
Bạn thấy rồi đấy, sự khác biệt giữa hai đề phía trên nằm gọn trong duy nhất một chữ “only” mà thôi.
Cần có vốn từ vựng và ngữ pháp
Nói một cách đơn giản, bài thi Nói và Viết IELTS giống như một nồi cơm, trong đó từ vựng và ngữ pháp là gạo và nước. Không có gạo và nước, dù kỹ thuật nấu cao siêu đến đâu thì bạn cũng chẳng thể có được nồi cơm.
Vì vậy, việc nạp từ vựng và ngữ pháp mới cần diễn ra hàng ngày. Tuy nhiên, nếu không biết phương pháp đúng thì bạn sẽ khó tránh khỏi tình trạng học trước quên sau, biết nghĩa nhưng không biết cách dùng.
Nên chia ra 2 loại từ vựng để học
Chia từ vựng thành 2 loại để học là bí mật để đẩy nhanh việc học và ứng dụng từ vựng chuẩn xác. Loại thứ nhất là những từ vựng để hiểu và loại thứ hai là những từ vựng để dùng.
Với những từ vựng để hiểu, chúng có thể rất xa lạ, khó nhớ cách viết, khó nhớ nghĩa và khó ứng dụng chuẩn xác. Điểm chung của những từ vựng loại này là khó.
Ngược lại, những từ vựng để dùng có những thuộc tính hoàn toàn ngược lại. Chúng có thể mới nhưng không quá xa lạ, chúng dễ thuộc, dễ nhớ nghĩa, cách viết và cách ứng dụng. Đặc biệt, cách sử dụng của những từ này nhiều khi giống tiếng Việt tuyệt đối, khiến cho việc nhớ và ứng dụng càng dễ dàng hơn. Như vậy, điểm chung của những từ vựng loại này là dễ.
Lời khuyên là hãy nạp càng nhiều từ vựng loại dễ càng tốt. Và hãy quên khẩn trương những lời khuyên kiểu như “em phải học nhiều từ khó vào thì mới điểm cao”. Cứ đọc ví dụ dưới đây, bạn sẽ hiểu thế nào là dễ mọi bề vẫn cực hay và cực nguy hiểm.
“Elon Musk was an early bloomer when it came to money. Young, rich and brainy. It’s an envious trifecta”. (Elon Musk đã thành công về tiền bạc ngay từ khi còn rất trẻ. Trẻ tuổi, giàu có và thông minh – đó là 3 phẩm chất khiến người ta phải ghen tị).
Cụm nên học: an early bloomer when it comes to…
Cụm chỉ cần hiểu không cần nhớ: envious trifecta.
Bắt chước cách diễn đạt chuẩn trong tiếng Anh
Một điểm cốt tử cần ghi nhớ trong việc học tiếng Anh là bắt chước chứ không phải sáng tạo từ mới, cách dùng mới. Tuy nhiên, do vốn từ và ngữ pháp còn yếu, nhiều thí sinh đã có phản xạ dịch từ Việt sang Anh hay tạo ra cách dùng của riêng mình. Đây là một điều tối kỵ vì khi đó, thay vì nạp vào mình những cái đúng, bạn đã vô tình tạo ra và nhớ cái sai. Mà một khi cái sai đã chiếm một chỗ trong bộ nhớ, bạn sẽ rất khó để xóa nó đi.
Vì vậy, lời khuyên là hãy tìm bằng được cách diễn đạt chuẩn trong tiếng Anh và bắt chước theo. Có một cách rất hay để tìm từ vựng chuẩn Anh mà bạn đang cần bằng www.google.co.uk (nguồn bài viết chính thống từ các nước nói tiếng Anh).
Ví dụ, để viết về chủ đề sử dụng động vật cho thí nghiệm khoa học, bạn hãy nhập từ khóa “animal testing” vào Google UK và đọc một số bài viết liên quan. Khả năng cao là bạn sẽ tìm thấy những từ “chuẩn UK” mà lại “trúng phóc” nhu cầu sử dụng của mình.
Đừng đi tìm cái không có
Một điều khá vô nghĩa mà nhiều thí sinh IELTS mắc phải đó là đi tìm… cái không có. Nói một cách cụ thể hơn, để trả lời về một vấn đề hay sự vật, điều kiện đầu tiên bắt buộc là bạn phải biết nó đã. Nếu vấn đề đó hoàn toàn mới và nó là con số không tròn xoe trong bộ não, dù bạn có cày xới bộ não lên thì cũng không tìm được đâu (vì nó có tồn tại đâu).
Vì vậy, trong quá trình ôn luyện, có thể bạn sẽ đối mặt với những đề thi khó, chạm đến phần kiến thức bạn bị hổng. Khi đó, thay vì ngồi nặn ideas, bạn hãy dừng lại để trang bị kiến thức nền, bằng cách tìm kiếm theo chủ đề với từ khóa có liên quan, sử dụng www.google.co.uk theo hướng dẫn ở trên.
Đừng suy nghĩ quá nhiều
Trong bộ phim Nhà độc tài vĩ đại, một trong những bộ phim hay nhất mọi thời đại của vua hề Charlie Chaplin, có một câu nói tuyệt vời hay: “We think too much, we feel too little” – “Chúng ta suy nghĩ quá nhiều mà cảm nhận quá ít”.
Trong việc ôn thi IELTS, suy nghĩ quá nhiều có thể chính là một trong những lý do khiến bạn không suy nghĩ được. Bởi vì, nếu lúc nào bạn cũng nghĩ đến điểm số, lúc nào cũng nghĩ đến chiến thuật này, mưu mẹo kia, vô tình bạn đã mất đi sự trong sáng và nhẹ nhõm cần có để đầu óc được thả lỏng và thư giãn nhất. Mà trạng thái tĩnh của bộ não mới giúp bạn tập trung và sáng tạo tốt hơn.
Vì vậy, thay vì lúc nào cũng nghĩ, nghĩ, nghĩ, bạn hãy sống trọn từng phút giây bằng việc thả lỏng và cảm nhận. Chính việc cảm nhận sẽ giúp làm giàu suy nghĩ; thông qua cảm nhận, bạn sẽ có đánh giá của riêng mình. Và những đánh giá đó của bạn mới là điều người chấm bài cần nghe – họ cần nghe bạn, chứ không phải nghe bạn sao chép lại ý tưởng của một ai khác.
Bạn có thể download toàn bộ nội dung ebook “Tôi đã được 9 điểm IELTS Writing như thế nào?” trong link sau: http://bit.ly/1PdfZBc
Vũ Hải Đăng
TRUNG TÂM TIẾNG ANH NEWSKY
Hotline: 090 999 0130 – (028) 3601 6727
Add: 292 Âu Cơ, P. 10, Q. Tân Bình, Tp.HCM
